KREDİ ÜRÜNLERİ NELERDİR? HANGİSİ SİZE UYGUN?

Kredi ürünleri, bankaların bireyler ve KOBİ’ler için sunduğu farklı amaçlara yönelik finansman seçenekleridir. Kredi ürünleri arasında, ihtiyaç kredisi, konut kredisi, taşıt kredisi, eğitim kredisi, tatil kredisi, evlilik kredisi, sağlık kredisi, esnaf kredisi, ticari kredi gibi çeşitli alternatifler bulunur.

Kullanacağınız kredinin nerede kullanılacağı genel olarak alacağınız kredinin türünü belirleyen en temel faktörlerden biridir. Her ne kadar yukarda çok farklı ihtiyaçlar için farklı kredi türleri var gibi görünse de aslında temelde 3 tür kredi vardır. Bunlar gayrı nakdi krediler, taksitli krediler ve rotatif krediler olarak sınıflandırılabilir.

Gayrı nakdi krediler daha çok teminat mektupları ve akreditifler gibi ticari firmaların kullandıkları ve belli bir taahhüdün gerçekleştirilmesine yönelik olarak karşı tarafa Bankalar tarafından verilen yazılı garantileri içerir. Burada taahhüt edilen işlemin karşılığında maddi bir tutar olduğundan Bankalarda da müşterilere bu tutar kadar bir kredi limiti tesis edilir.

Taksitli krediler, daha çok bir mal veya hizmet alıp bunun bedelini belli bir vadede taksitler halinde ödemek üzere kullanılır. Bu krediler evinize beyaz eşya alırken, cep telefonu alırken veya peşin ödenmesi gereken masrafları zamana yaymak için sıkça kullanılan kredilerdir. Taşıt alırken kullandığımız taşıt kredisi ve ev alırken kullandığımız konut kredileri de aslında taksitli kredilerdir. Burada en temel fark, taşıt ve konut kredilerinde aldığımız taşıt veya konutlara kredinin teminatı olarak rehin veya ipotek konulmasıdır. İhtiyaç kredileri ise teminatsız olarak kullandırılır. Buna mukabil faiz oranları taşıt ve konut kredilerinden biraz daha yüksek olur. Taksitli kredilerde tüm limit tek seferde nakit olarak kullanılır ve ödeme planında beliritilen vadelerde taksitler halinde ödenir. Bu nedenle ödenecek taksit kadar bir tutarı ileriki aylardaki harcamalardan tasarruf ederek kredi taksitlerini ödemekte kullanmamız gerektiğini baştan iyi hesap etmek gerekir.

Rotatif krediler ise kullandığımız kredi kartları ve kredili mevduat hesabı (firmalar için borçlu cari hesap) gibi kredilerdir. Bu krediler limit olarak tahsis edildikten sonra tek genelde seferde kullanılmaz. Kredili mevduat hesapları limit açık olduğu sürece ihtiyaç ortaya çıktığı zaman nakit çekilerek kullanılır ve yalnızca kullanıldığı tutar ve süre boyunca bir faiz işler. Bu açıda bakıldığında her ne kadar aylık fazi oranları taksitli kredilerden yüksek gibi gözükse de doğru kullanıldığı zaman ödenen faiz miktarı çok daha düşük olur. Bunun yanında her kullanımda tekrar kredi başvurusu yapılması gerekmediğinden kullanımları çok daha pratiktir. Bu tip krediler, ay sonlarında maaş avansı olarak kullanmak gibi kısa süreli kullanımlar için taksitli kredilere göre çok daha uygun kredi tipleridir. Kredi kartları ise son ödeme gününde borcun tamamı ödendiği taktirde faizsiz olarak kullanılabilen kredi araçlarıdır. Her ne kadar ekonomik koşullar gereği taksit olanakları sınırlanmış olsa da taksitli bir mal veya hizmet alabilmek için en pratik kredi ürünü kredi kartlarıdır. Yasal olarak kredi kartlarında her ay ekstre tutarının en az %40’ının ödenmesi gerekmektedir. Kredili mevduat hesaplarında ise ödenmesi gereken tutar genellikle sadece o ay işleyen faiz tutarı kadardır. İstisnai olarak bazı Bankalar anapara tutarının da bir kısmını ödemenizi isteyebilir ancak maaş hesabınız kredili mevduat hesabınıza bağlı ise bu tutardan daha fazlasını maaşınız yattığında otomatik olarak ödemiş olursunuz.

Risk yönetimi açısından rotatif kredilerin kullanımına özellikle dikkat edilmesi gereklidir. Kanunen aylık gelirinizin 4 katına kadar kredi kartı limiti almanız mümkündür. İlave olarak alabileceğiniz kredili mevduat hesabı limitlerinin ise yasal bir sınırı yoktur. Bu nedenle kullanılan limitlerin gelirle orantılı olması ve aylık ödenmesi gereken tutarları iyi hesaplayıp zamanında ödemek, aşırı borçlanmaya düşmemek ve  kredibilitenin devamı için önemlidir.